તમે મારા પપà«àªªàª¾ પરમેશà«àªµàª° છો…….
પચાસ વરસ ની ઉંમરના દાસàªàª¾àªˆ વૃધà«àª§àª¾àª¶à«àª°àª® માં ગયાં,અને તà«àª¯àª¾àª‚ના કà«àª²àªªàª¤àª¿ ને કહà«àª¯à«àª‚ મને તમારા વૃધà«àª§àª¾àª¶à«àª°àª® માં રાખશો ?
મારી પાસે ફી àªàª°àªµàª¾ ફૂટી કોડી પણ નથી. જો તમે મને તમારા વૃધà«àª§àª¾àª¶à«àª°àª® માં રહેવા દેશો તો બહૠસારૂ, મારા દીકરાàª
પતà«àª¨à«€ ની વાત થી àªàª°àª®àª¾àªˆàª¨à«‡ મને ઘરમાંથી પહેરà«àª¯àª¾ કપડે વિદાય આપી.àªàª¨à«€ મમà«àª®à«€, ઠજયારે પાંચ વરસનો હતો તà«àª¯àª¾àª°à«‡
મૃતà«àª¯à« પામી.àªàª¨à«€ મમà«àª®à«€ ના ગયાં પછી હà«àª‚ જ àªàª¨à«€ મમà«àª®à«€ અને પપà«àªªàª¾ બનà«àª¯à«‹. બેઉ લાઠમને મળà«àª¯àª¾.કંઈ વાંધો નહિ !
àªàª¨à«‹ દોષ નથી.
કà«àª²àªªàª¤àª¿àª કહà«àª¯à«àª‚ àªàª¾àªˆ આ આશà«àª°àª®àª®àª¾àª‚ બાર જણ ની સંખà«àª¯àª¾ છે,જોઈતà«àª‚ ફંડ મળતà«àª‚ નથી તેથી આ વૃધà«àª§àª¾àª¶à«àª°àª® બંધ કરવાના દિવસો
ગણાઈ રહà«àª¯àª¾ છે, જà«àª“ તમે આ બધà«àª‚ સંàªàª¾àª³à«€ લેતા હોવ તો હà«àª‚ હવે આ હોદà«àª¦à«‹ છોડવા માગà«àª‚ છà«àª‚. ખà«àª¬ તà«àª°àª¾àª¸à«€ ગયો છà«àª‚, તમે આવો
તો બાર àªà«‡àª—ા તેર પણ અહી ખાવા -પીવા વગેરે કોઈ વાતનà«àª‚ ઠેકાણà«àª‚ નથી. તમે બધà«àª‚ સમજી લઇ નકà«àª•à«€ કરો આ આખી સંસà«àª¥àª¾
તમારે હવાલે કરવા તૈયાર છà«àª‚.
દાસàªàª¾àªˆ ઠજોયà«àª‚ વૃધà«àª§àª¾àª¶à«àª°àª®àª®àª¾àª‚ à«à«¦-à«à«« વરસ ના વૃધà«àª§à«‹ હતા,અને પોતે પચાસ વરસ ના, મનમાં વિચાર આવà«àª¯à«‹ કે પોતાને
સેવા કરવાનો મોકો મળી રહà«àª¯à«‹ છે,પોતે શશકà«àª¤ છે અને રોટલા અને ઓટલાની જરૂર પણ છે àªàªŸàª²à«‡ કà«àª²àªªàª¤àª¿àª¨à«‡ જણાવà«àª¯à«àª‚ કે જà«àª“
àªàª¾àªˆ તમારે છà«àªŸàª¾ થવà«àª‚ હોય તો àªàª²à«‡ હà«àª‚ તમારી જગà«àª¯àª¾àª કામ કરવા તૈયાર છà«àª‚. આ રીતે મને ઋણમà«àª•à«àª¤ થવાનો લાઠમળશે અને
મારી સૂઠઅને શકà«àª¤àª¿àª¨à«‹ પણ ઉપયોગ થશે.
બીજા દિવસે કà«àª²àªªàª¤àª¿ ઠદાસàªàª¾àªˆàª¨à«‡ સંસà«àª¥àª¾àª¨à«‹ હવાલો સોપી, બધા વૃધà«àª§à«‹àª¨à«‡ મળી àªàª¾àª°à«‡ હૈયે અને અશà«àª°à«àªà«€àª¨à«€ આંખે વિદાય લીધી.
દાસàªàª¾àªˆ ઠàªàª¾àª°à«‡ ઉતà«àª¸àª¾àª¹ થી સંસà«àª¥àª¾ નો હવાલો લઇ લીધો. અને ઠસંસà«àª¥àª¾àª¨à«‡ àªàªŸàª²à«€ વà«àª¯àªµàª¸à«àª¥àª¿àª¤ અને સધà«àª§àª° બનાવી કે àªàª•
દસકામાં વૃધà«àª§à«‹ ની સંખà«àª¯àª¾ àªàª•àª¸à«‹àª¤à«àª°à«€àª¸ થઇ ગઈ. અને દાસàªàª¾àªˆ હવે દાસકાકા ના નામે ઓળખાવવા લાગà«àª¯àª¾.
સમય જતા વાર ન લાગી, જોત જોતામાં તà«àª°à«€àª¸ વરસ નીકળી ગયાં અને દાસકાકા પણ àªàª‚સી વરસના થઇ ગયાં.પોતાના
હંગામી તરીકે તેમને àªàª• માણસ તૈયાર કરà«àª¯à«‹ તેનà«àª‚ નામ હતà«àª‚ àªàª¾àªˆàª²àª¾àª²àªàª¾àªˆ.બહૠસરસ મજાના ઠàªàª¾àªˆàª²àª¾àª²àªàª¾àªˆ મોજી અને
આનંદી હતા. છતાં પણ આશà«àª°àª®àªµàª¾àª¸à«€àª“નà«àª‚ હેત દાસકાકા પર અનોખà«àª‚ હતà«àª‚. àªàª¾àªˆàª²àª¾àª²àªàª¾àªˆ પણ દાસકાકા સૂચનો આપે તે રીતે
કામ કરતાં હતા.
àªàª• સમી સાંજ ની વાત છે. તે વખતે પતિ-પતà«àª¨à«€ ના યà«àª—લે આશà«àª°àª® માં પà«àª°àªµà«‡àª¶ કરà«àª¯à«‹, પંચાવન આસપાસ ની ઉંમરનà«àª‚ આ યà«àª—લ
ચીથરેહાલ અને ખà«àª¬ પરિશà«àª°àª® થી થાકેલ અને ઉદાસ ચહેરે આશà«àª°àª®àª®àª¾àª‚ નિવાસ કરવા આવà«àª¯à«àª‚ હતà«àª‚ . દાસકાકા ઠજોયા વà«àª¹àª¾àª²àªàª°à«àª¯àª¾
મધà«àª° શબà«àª¦à«‹àª¥à«€ બંનેને સતà«àª•àª¾àª°à«àª¯àª¾.àªàª¾àªˆàª²àª¾àª²àªàª¾àªˆ ઠસવાલ કરà«àª¯àª¾àª‚ અને આશà«àª°àª®àª®àª¾àª‚ પà«àª°àªµà«‡àª¶ માટે કારણરૂપ બાબતો જાણવાની ઈચà«àª›àª¾
વà«àª¯àª•à«àª¤ કરી.
નવા આવનાર àªàª¾àªˆàª દાસકાકા ને જણાવà«àª¯à«àª‚ કાકા અમે બે પતિ-પતà«àª¨à«€ છીઠઅમારે બે પà«àª¤à«àª°à«‹ છે,બંનેને àªàª£àª¾àªµà«€ મોટા કરà«àª¯àª¾àª‚ પરણાવà«àª¯àª¾,
બનà«àª¨à«‡àª¨à«€ પતà«àª¨à«€àª“ પૈસાદાર કà«àªŸà«àª‚બ માંથી આવી છે.પણ કોણ જાણે રોજ કોઈ ની કોઈ બાબતે ઘર માં રમખાણ થતાં હતા,મારી સઘળી
મૂડી ખરચી અને શાંતિ મેળવાવા મેં નાનાને અલગ જગà«àª¯àª¾ લઇ આપી. થોડા મહિના બધà«àª‚ બરાબર ચાલà«àª¯à«àª‚. હવે અમો બનà«àª¨à«‡ પણ તેમને
નડતાં હોઈઠતેમ અમને ઘરમાંથી કાઢી મà«àª•à«àª¯àª¾, લાચાર àªàªµàª¾ અમે સગા-સબંધી -મિતà«àª°à«‹ વિગેરેને તà«àª¯àª¾àª‚ આશરો માગવા ગયાં પણ કોઈ
ઠઅમને જરા પણ દાદ ન આપી અંતે અમારે અહી આવવà«àª‚ પડà«àª¯à«àª‚ બોલતા બોલતા àªàª¾àªˆ બેહોશ થઇ ગયાં.થોડીવાર પછી હોશ
આવતા દાસકાકા ઠપૂછà«àª¯à«àª‚ તમારા બા અને બાપા..! મારી બા તો હà«àª‚ જયારે પાંચ વરસનો હતો તà«àª¯àª¾àª°à«‡ મને મારા બાપાને àªàª°à«‹àª¶à«‡ મà«àª•à«€
દેવલોક થઇ ગયાં હતા. અને મારા બાપà«àªœà«€……….તà«àª¯àª¾àª‚ તેની પતà«àª¨à«€ બોલી àªàª®àª¨àª¾ બાપà«àªœà«€àª¨à«‡ મેં જ કાઢી મà«àª•à«àª¯àª¾ ઠવાતને આજે લગàªàª—
તà«àª°à«€àª¸ વરસ વીતી ગયાં,àªàª®àª¨à«‹ કોઈ પતà«àª¤à«‹ નથી અને અમે તે માટે કોઈ પà«àª°àª¯àª¤à«àª¨ પણ કરà«àª¯à«‹ નથી.àªàªŸàª²àª¾ બધાઠસારા માણસ હતા કે
વાત ન પૂછો પણ જમાનાવાદ થી છટકી બનેલી મેં મારા આ પતિને àªàª‚àªà«‡àª°à«€ ને તેમેને ઘર નિકાલ કરà«àª¯àª¾àª‚.
હાય ! કદાચ તેમાંનો જ હાયકારો લાગà«àª¯à«‹ હશે, àªàªŸàª²à«‡ અમારા દીકરાઓઠકà«àª•àª°à«àª®à«‹àª¨à«€ સજા કરી અમને કાઢી મà«àª•à«àª¯àª¾.
દાસકાકા શાંત ચિતà«àª¤à«‡ બધà«àª‚ સાંàªàª³à«€ રહà«àª¯àª¾ તેમને કહà«àª¯à«àª‚ બહેન ! હવે ઠબધી વાત મારે તમને યાદ કરાવવી નથી. પછી àªàª¾àªˆàª²àª¾àª²àªàª¾àªˆ
ને કહà«àª¯à«àª‚ ફોરà«àª® àªàª°à«€àª¨à«‡ બનà«àª¨à«‡ ને આશà«àª°àª® દાખલ કરો. દાસકાકા ઉઠીને પોતાની રૂમમાં ગયાં. દીકરા ધà«àªµàª¾àª°àª¾ અપાયેલà«àª‚ દà«àª– પોતે તà«àª°à«€àª¸ તà«àª°à«€àª¸
વરસ સà«àª§à«€ જીરવી શકà«àª¯àª¾ પણ દીકરાને માથે આવી પડેલà«àª‚ દà«:ખ તેઓ તà«àª°à«€àª¸ મિનીટ પણ જીરવી ન શકà«àª¯àª¾.પોતાનો અંત સમય નજીક
લાગà«àª¯à«‹ અને àªàª• ચિઠà«àª à«€ બનાવી…. ચીર નિદà«àª°àª¾àª®àª¾àª‚ પોઢી ગયાં.
àªàª• કલાકે તેઓ જયારે બહાર ન આવà«àª¯àª¾ તà«àª¯àª¾àª°à«‡ àªàª¾àªˆàª²àª¾àª²àªàª¾àªˆ તેમની પાસે ગયાં.જોયà«àª‚ તો દાસકાકા નિશà«àªšà«‡àª·à«àªŸ બનીને પથારી માં
પડà«àª¯àª¾ હતા.તેમના પà«àª°àª¾àª£ ચાલી ગયાં હતા,પોતાની બાજà«àª®àª¾àª‚ àªàª• કાગળ પડà«àª¯à«‹ હતો.àªàª¾àªˆàª²àª¾àª²àªàª¾àªˆ વાંચી ને સà«àª¤àª¬à«àª§ થઇ ગયાં.
” હે àªàª—વાન ” શબà«àª¦à«‹ તેમના મà«àª– માંથી સરી પડà«àª¯àª¾.
આશà«àª°àª® વાસીઓ ને દાસકાકા અચાનક અવસાનના સમાચાર આપà«àª¯àª¾ કે આખા આશà«àª°àª®àª®àª¾àª‚ રોકકળ થઇ ગઈ. નવા આગંતà«àª•
પતિ-પતà«àª¨à«€ પણ રડતાં રડતાં બોલà«àª¯àª¾,અમારા કેવા અમંગલ પગલાં કે દાસકાકા વિદાય થઇ ગયા. સà«àª®àª¶àª¾àª¨ યાતà«àª°àª¾ નીકળી,
અગà«àª¨àª¿àª¦àª¾àª¹ દેવા નો સમય આવà«àª¯à«‹, àªàª¾àªˆàª²àª¾àª²àªàª¾àªˆàª પેલા નવા આગંતà«àª• àªàª¾àªˆ ને કહà«àª¯à«àª‚ તમે અગà«àª¨àª¿ દાહ આપો. તમે અગà«àª¨àª¿àª¦àª¾àª¹
આપો તેવી તેમની અંતિમ ઈચà«àª›àª¾ હતી…તેઓ પતà«àª° માં લખીને ગયા છે………….….àªàª¾àªˆàª²àª¾àª²àªàª¾àªˆ વેદના àªàª°à«àª¯àª¾ સà«àªµàª° માં કહà«àª¯à«àª‚.
આ રહસà«àª¯ પેલા નવા આગંતà«àª• àªàª¾àªˆ ન ઉકેલી શકયા….ઉકેલી પણ કà«àª¯àª¾àª‚થી શકે ? પોતે પણ અતà«àª¯àª¾àª°à«‡ જમાનાવાદના ખપà«àªªàª°àª®àª¾àª‚
લપટાયા હતા અને ખà«àª¦ àªàª¾àª°à«‡ પરેશાની અને બેચેની અનà«àªàªµà«€ રહà«àª¯àª¾ હતા àªàªŸàª²à«‡àªœ પોતાના બાપા ને પણ ન ઓળખી શકયા.
બીજે દિવસે શોક સàªàª¾àª®àª¾àª‚ àªàª¾àªˆàª²àª¾àª²àªàª¾àªˆàª પેલી ચિઠà«àª à«€ વાચી.તેમાં લખà«àª¯à«àª‚ હતà«àª‚ àªàª¾àªˆàª²àª¾àª² મારા સંતાને મને કાઢી મà«àª•à«àª¯à«‹ તેનà«àª‚
મને જરાપણ દà«:ખ ન હતà«àª‚ પણ આજે તેને તેની પતà«àª¨à«€ સાથે મોટા દીકરાઠકાઢી મà«àª•à«àª¯àª¾,તેમને આ આશà«àª°àª® માં પહેરà«àª¯àª¾ કપડે
આવવà«àª‚ પડà«àª¯à«àª‚ તેનો મને અસહà«àª¯ આઘાત લાગà«àª¯à«‹ છે હà«àª‚ હવે જીવી નહિ શકà«àª‚,મારા ઠદીકરાના હાથે જ મારો અગà«àª¨àª¿ સંસà«àª•àª¾àª° કરાવજો.
બધા વહાલા આશà«àª°àª® વાસીઓ ને મારા લાખ લાખ પà«àª°àª£àª¾àª®….
દીકરો બોલી શકવાની હાલતમાં ન હતો છતાં મનમાંજ બાપà«àªœà«€àª¨à«‡ પà«àª°àª£àª¾àª® કરતાં બોલà«àª¯à«‹, વાહ બાપà«àªœà«€ તમને મેં તà«àª°à«€àª¸ વરસ સà«àª§à«€
યાદ પણ નથી કરà«àª¯àª¾àª‚ છતાં તમારી કેવી ઉદારતા ઘડીક ના મિલાપ માં તમે મને અગà«àª¨àª¿ દાહ નો મોકો આપà«àª¯à«‹.
તમે મારા પપà«àªªàª¾ પરમેશà«àªµàª° છો….બોલતા…બોલતા..જમીન પર ઢળી પડà«àª¯à«‹.